Seviye farkı bulunan ve düşme sonucu yaralanma ihtimalinin oluşabileceği her türlü alanda yapılan çalışma, yüksekte çalışma olarak kabul edilir. ABD de 1.2 metre, çoğu Avrupa Birliği ülkelerinde ise 1.8 metre yerden yüksekte yapılan çalışmalar yüksekte çalışma olarak kabul edilmektedir.
Ülkemizde kazaların büyük bölümü inşaatlarda gerçekleşmektedir. Bu kazaların çoğu ise yüksekten düşmekten kaynaklanmaktadır. Bunun nedeni ise çalışanların tehlikeler ve riskler hakkında yeterince bilgilendirilmemesi, toplu koruma yöntemlerinin uygulanmaması ve çalışanların kişisel koruyucu donanım kullanmasının sağlanamamasıdır.
İşyeri tehlike sınıfı farkı bakılmaksızın her türlü işletmelerde yüksekte çalışma yapılmaktadır. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği kanunun 17. Maddesinde işveren çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almasını sağlamalıdır. Ayrıca Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğine EK -4 de belirttiği gibi yüksekte yapılan çalışmalarda çalışanlara yüksekte çalışmayla ilgili tehlike ve riskler konusunda bilgilendirme yapılıp eğitim verilmelidir.
Yüksekte çalışma konuları ise;
- Yüksekte yapılan çalışmalarda karşılaşılan tehlikeler ve riskler,
- Tehlike ve risklere karşı uygulanacak toplu ya da kişisel koruma yöntemleri,
- Kişisel koruyucu donanımlarının özellikleri ve doğru kullanımı,
- Kullanılan kişisel koruyucu donanımın bakımı ve incelenmesi,
- Ankraj noktaları ve ankrajların kullanılma yerlerinin belirlenmesi,
- İskele, merdiven ve platformlarda güvenli çalışma uygulamaları,
- Yatay ve dikey yaşama halatı kullanımı ve kullanılan düğüm çeşitleri,
Bu vb. konular hakkında çalışan personele bilgi verilir, daha güvenli ve bilinçli çalışması sağlanır.
Tehlike ve risklerden korunma prensibine göre tehlikeliyi tehlikesiz ile değiştirmek alınacak ilk tedbirdir. Yüksekte yapılan işler yerde yapılabiliyorsa yerde yapılmalıdır. Eğer olmuyorsa sırasıyla toplu koruma yöntemleri ve toplu koruma yönteminin yetmediği yerlerde kişisel koruyucu donanım sağlanmalıdır.
Toplu Korunma Yöntemleri
- Korkuluk sistemleri
- Kapak sistemleri
- Güvenlik ağları
- Bariyer –çit – siper ve perdeler
- Rüzgar güvenlik panelleri
- Çalışma platformları
Kişisel Koruyucu ve Donanımlar
- Tam vücut korumalı emniyet kemeri
- Yaşam halatları ve bağlantı noktaları
- Bağlantı elemanları (ankraj bağlantıları, lanyard, karabinalar, kancalar)
Çalışan personeli bulunduğu risklerden korumak amacıyla kişisel koruyucu ve donanımlar temin edilip zimmet tutağı ile çalışana nasıl kullanacağı hakkında bilgi verilip teslim edilmelidir. Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliğinde belirttiği gibi ekipman ve donanımların sürekli bakım ve kontrolleri sağlanmalıdır. Yüksekte yapılan çalışmalar işveren tarafından görevlendirilen ehil kişilerin gözetim ve kontrolünde yapılmalıdır. Yüksekte çalışmanın tüm detaylarını Doğrular OSGB’nin iş güvenliği uzmanlarıyla gerçekleştireceğiniz çalışmalarda bizzat uygulamış olacaksınız.